Langs een omweg

... “Toen de farao het volk had laten gaan, is het gebeurd dat God hen niet leidde langs de weg door het land van de Filistijnen, hoewel dat korter was” (Exodus 13:17a)

Wees maar eerlijk: we zouden een andere weg gekozen hebben. De kortste weg is toch de beste. Je gaat niet omrijden als je zo snel mogelijk thuis wilt komen. Nu wordt er hier wel een reden gegeven. God wil voorkomen dat ze moeten vechten en dan maar liever weer omkeren om slaaf te zijn in Egypte. De kortste weg is immers de hoofdweg voor handelaren en militairen. Wat verderop kun je de Egyptische grenswachten tegenkomen en daarna de Filistijnen.

“Want God zei: Anders zal het het volk berouwen bij het zien van oorlog en wil het naar Egypte terugkeren”. Eigenlijk wel vreemd. God is toch machtig. Nu Hij Israël uit Egypte heeft bevrijd kan Hij toch ook ons door legers en oorlogen heen leiden. En dan kan niemand ons iets doen, toch? Maar God denkt er anders over. En dan wordt het aanvaarden, je laten leiden. Of het wordt verzet, omdat je het beter weet dan God. Dan ga je Hem vertellen wat Hij had moeten doen.

Israël gehoorzaamt. Het volk laat zich leiden op de omweg. De Joodse rabbijn en bijbeluitlegger Rasji (elfde eeuw) zegt het treffend: “Hij deed hen omtrekken van de rechte weg naar de kromme weg”. Dat was ook hun ervaring. Als we verder lezen in het volgende hoofdstuk, zien we dat ze vastlopen bij water dat hen de weg verspert. Kan God zich dan toch vergissen? De Egyptenaren denken dat ze verdwaald zijn. Farao en zijn leger komen eraan. Nu gaan ze toch oorlog zien en als ze het overleven komen ze toch als slaaf terug in Egypte.
Wij weten hoe het verder gaat in Exodus 14. Zij kunnen nog niet weten dat God nog niet klaar was met de Egyptenaren. Hij heeft een val voor hen opgezet, terwijl het lijkt alsof Israël in de val zit. Wij weten de afloop. Zij wisten het nog niet. Zoals in ons eigen leven er nog veel onbekende toekomst is.
God leidde het volk om. God leidt nog steeds levenswegen om, dat wil zeggen voor ons gevoel zijn het omwegen. En dan te geloven dat Zijn wegen de juiste wegen zijn. Dat vraagt vertrouwen. 
Het vertrouwen allereerst dat God er is, ook als de weg onduidelijk is. En ook als er geen wolk overdag en vuur in de nacht is. Maar wel het Woord. Met Israël hebben we onderweg het Woord van God met Zijn beloften. Dat vraagt vertrouwen dat de God Die er is ook de God is Die Zijn beloften nakomt.
Jozef was er van overtuigd. Jozef had gezegd: “God zal zeker naar jullie omzien”. Je komt weer in het land van de belofte en daar zul je mij dan ook (her)begraven.
Je komt aan op je bestemming. De weg daarheen is voor ons dikwijls een verrassing. Het eindpunt echter ligt vast. Het eindpunt is dáár waar God ons verwacht. En zo kunnen ook wij opbreken uit het heden en verder trekken. We kunnen erbij zingen: “Wat de toekomst brengen moge, ons geleidt des Heren hand”.
Gods weg lijkt krom, maar is uiteindelijk de rechte weg.