Een slag om ons hart

... Waar Jakobus op andere plaatsen zijn lezers aanspreekt met 'broeders', noemt hij ze in vers 4 'overspeligen'.

Waar Jakobus op andere plaatsen zijn lezers aanspreekt met ‘broeders’, noemt hij ze in vers 4 ‘overspeligen’. Deze schokkende aanspraak hangt samen met een beeld dat het Oude Testament vaak gebruikt voor de relatie van God met het volk Israël, het beeld van het huwelijk. In het Nieuwe Testament heet de gemeente de bruid van Christus. Op zich is dat een prachtig beeld. Christenzijn is niet slechts een paar geloofswaarheden omarmen of een bepaalde gedragscode volgen, christenzijn heeft vóór alles te maken met een intieme relatie die je hebt met Christus.

Maar als je Christus’ bruid bent, kun je het niet maken om vriendjes te willen worden met de wereld. Dat verwijt Jakobus zijn lezers: je bent getrouwd met Christus en ondertussen ben je smoorverliefd op de wereld. Als christen leef je in de wereld, maar je bent ook burger van het Koninkrijk der hemelen. Daar ben je thuis. Je diepste vreugde kun je daarom niet vinden in werk, spullen, vakanties, zelfs niet in je dierbaarste relaties, want je diepste vreugde vind je in God.

Een paar jaar geleden schreef Herman Paul een mooi boekje met de titel: ‘De slag om het hart’. In dat boekje stelt hij dat secularisatie niet begint met kerkverlating, het begin van binnen, als je verlangen niet langer gericht is op God maar op iets anders. Stel jezelf de vraag: Waar geniet ik het meeste van? Stille tijd met God of een Netflix-serie? Waar droom ik ‘s nachts van? Wat is mijn grootste angst, wat zou ik het minst kunnen missen? Waar praat ik het liefst over op verjaardagsvisites? Blijkt dan dat ons verlangen zich niet allereerst op God richt maar op iets anders?

Flirten met de wereld heeft gevolgen voor je relatie met God. God accepteert geen rivaal. Hij is een jaloers God. Bij ons mag jaloezie een negatieve eigenschap zijn, bij God is het positief. Hij brandt van verlangen naar ons (dat wordt bedoeld in het moeilijk vertaalbare vers 5). Hij gunt ons niet aan de wereld, want Hij weet dat de wereld ons niet gelukkig kan maken. De wereld stelt teleur, laat je onbevredigd en onverzadigd achter. Daarom laat de Heere ook het komende winterseizoen het Evangelie op allerlei manieren en door allerlei mensen tot ons komen, vanuit het verlangen om ons hart (terug) te veroveren.

Jakobus laat het niet bij de constatering van vers 4, hij doet in vers 8 een dringende oproep: nader tot God. Als je terugkeert tot God, wordt je met open armen ontvangen. Als je ernst maakt met het zoeken van God, met Bijbelstudie, gebed, kerkgang, avondmaalsgang, zul je ervaren dat God staat te wachten, dat God dichterbij komt. Niet als beloning voor onze inspanningen maar als pure genade. Hoe dan ook, het is het beste wat je kan overkomen. Want al wat de wereld te bieden heeft, kan ons niet gelukkig maken. God alleen. Blaise Pascal schreef: we hebben een gat in ons hart en dat gat heeft de vorm van God. En een bekend lied zingt: U alleen kunt mijn hart vervullen, mijn aanbidding is voor U.