De les van de geschiedenis

... De les van de geschiedenis

De les van de geschiedenis.        (Psalm  78).

“Wie niet leert van de geschiedenis is gedoemd die over te doen”. Deze uitspraak van Santoyana en later van Churchill is maar al te waar. Dat leert de Bijbel ons al eeuwen voordat zij bestonden. Denk maar aan het boek Richteren. Een voorbeeld hoe de geschiedenis zich herhaalt omdat het volk Israël er niets van leerde. Met alle ellende van dien.

Om het volk daarvoor te behoeden benadrukt de Bijbel het onderricht. De steenhopen bij de Jordaan getuigen ervan. Als later de kinderen vragen wat ze betekenen, moeten de ouders het verhaal vertellen van de doortocht om in het beloofde land te komen.

Het gaat daarbij om de grote daden van God. God wiens naam HERE is, Ik ben. God, die trouw is aan zijn beloften en dat heeft laten zien in de geschiedenis. God, bij wie alleen leven en geluk te vinden is. Dat moet doorverteld worden. Zijn naam moet bekend gemaakt worden. En dat niet alleen toen, maar ook nu. Opdat wij, onze kinderen, én de komende generaties weten wie Hij is, wat Hij doet en wat van ons verwacht wordt. Ja, opdat de hele wereld Hem zal kennen en aanbidden.

Juist in de geschiedenis van Israël zien we waartoe het leidt als de Here vergeten wordt en wij, mensen, onze eigen weg volgen. Denk, nogmaals aan de Richteren.

God is een heilig God. Hij wil dat ook wij zo leven. Heilig, toegewijd aan Hem. Luisteren naar wat Hij zegt, en dat ook in praktijk brengen. Hij heeft ons n.b. daartoe zijn Woord gegeven. Een richtlijn om in vrede met Hem en elkaar te leven. Dat in de wind slaan heeft desastreuze gevolgen. Het woord van God gehoorzamen geeft evenwel zegen en toekomst. Dat geeft de zekerheid geborgen te zijn in de handen van de Here, nu en tot in eeuwigheid.

Psalm 78 wijst ons vooral op Gods liefde. Hij doet niet naar onze zonden. Hij komt met zijn ontferming. Dat zien we met name in de komst van Jezus Christus en in zijn werk. Hij nodigt niet alleen zondaars en eet met hen, Hij geeft ook zijn leven voor hen. En dat geldt ook ons. Wij zijn alleen rechtvaardig voor God door Christus. Daarom is het nodig van Hem te horen opdat we Hem leren kennen en liefhebben.   

Deze psalm leert ons dat we verantwoordelijkheid dragen om elkaar Gods Woord door te geven. Thuis en in de kerk, theoretisch en praktisch, toegepast in de situatie van vandaag. Daarmee heeft ook de relatie Kerk en Israël te maken. Het gaat daarbij immers niet zozeer over diepzinnige beschouwingen, maar om de relatie met de God van Israël.  Immers, het heil is uit de Joden, uit dé Jood Jezus Christus.  Waar de liefde tot Hem is, groeit die relatie en komt tot bloei.  Tot eer van Hem, tot opbouw van zijn gemeente, en niet in de laatste plaats, tot eeuwige zegen van onszelf.

ds. A.D. Poortman